Stel je voor dat je huid er dankzij een voedingssupplement beter uit gaat zien. Minder droog en ruw terwijl rimpels vervagen. Dat klinkt als een sprookje, maar toch zijn er serieuze wetenschappelijke aanwijzingen dat er een vitamine-achtige verbinding bestaat die dit voor elkaar krijgt: astaxanthine. Deze veelzijdige stof uit algen beschermt je huid van binnenuit tegen de zon.
Terwijl weinig mensen van astaxanthine hebben gehoord, zijn onderzoekers er al een tijdje door gefascineerd. Alleen al in de afgelopen tien jaar verschenen er meer dan 2400 wetenschappelijke publicaties over. Astaxanthine behoort tot de carotenoïden, een groep natuurlijke pigmenten die in planten, schimmels, algen en sommige bacteriën voorkomt. Een bekende carotenoïde is bètacaroteen dat wortels oranje kleurt. De carotenoïde astaxanthine kun je bij garnalen, krab, kreeft, zalm en forel herkennen aan de roze-rode kleur. Zij krijgen het binnen door het eten van plankton en algen. De astaxanthine in supplementen wordt gewonnen uit de microalg Haematococcus pluvialis.
Astaxanthine beschermt de genoemde zeedieren als een soort innerlijke zonnebrandcrème tegen de schadelijke inwerking van uv-straling uit zonlicht - straks meer over deze bijzondere eigenschap van het algenstofje. Maar wat doet astaxanthine in ons lichaam? Er lopen onderzoeken naar de beschermende en ondersteunende rol van astaxanthine voor ontzettend veel verschillende gezondheidskwesties. Als supplement is het veelbelovend bij onder meer diabetes, reuma, neurologische aandoeningen, huidziekten, hart- en vaatziekten, longziekten en oogziekten. De brede toepasbaarheid van astaxanthine is te verklaren uit het feit dat het op veel verschillende manieren actief is in ons lichaam. Zo remt het ontstekingsprocessen, versterkt het de afweer en gaat het ongezonde celdeling tegen. Maar astaxanthine werkt in de eerste plaats als een ongekend krachtige antioxidant* en vanger van schadelijke vrije radicalen*. Als antioxidant is het veertig keer sterker dan bètacaroteen en maar liefst vijfhonderd keer sterker dan vitamine E.
Zonlicht is met stip de belangrijkste externe oorzaak van huidveroudering. Dat komt doordat er onder invloed van uv-straling vrije radicalen in de huid ontstaan, die daar vervolgens een spoor van vernieling trekken. Ze maken de eiwitten collageen en elastine kapot, tasten het DNA in celkernen aan en stimuleren ontstekingsprocessen en ongezonde celdeling.
De best bewezen manier om te snelle huidveroudering te voorkomen, is het smeren van een crème met een hoge beschermingsfactor. Een bekend probleem daarbij is echter dat je in de praktijk onbedoeld plekjes overslaat en te lang wacht met opnieuw smeren. Daarom is het een goed idee om je huid tegelijkertijd ook van binnenuit tegen de zon te wapenen. Dat kan door een supplement met astaxanthine te slikken.
Een goede manier om extra astaxanthine binnen te krijgen, is het eten van wilde zalm. Een portie van 165 gram levert zo’n 3,6 milligram op [bron]. De meeste supplementen bevatten vier tot acht milligram. Dankzij dierstudies weten we dat een deel van de astaxanthine die je via voeding of supplementen binnenkrijgt, in de huid terechtkomt en daar tegen uv-straling beschermt. Dat effect is bij mensen onder meer bevestigd met een onderzoek met 23 vrijwilligers. Gedurende tien weken slikte een aantal van hen elke dag een supplement met vier milligram astaxanthine, terwijl de anderen een placebo* innamen. Voor en na afloop van de studieperiode keken de onderzoekers hoelang het duurde voordat de rug van de proefpersonen rood begon te kleuren onder invloed van een uv-lamp. Bij degenen die astaxanthine hadden geslikt, duurde dat langer. Bovendien bleek het beschenen deel van de huid minder te zijn uitgedroogd dan de huid van de pechvogels die een placebo mee naar huis hadden gekregen. Volgens de onderzoekers had de huid onder invloed van astaxanthine ook een betere, minder ruwe textuur gekregen.
Dit experiment staat niet op zichzelf. In de afgelopen jaren is er een reeks onderzoeken gedaan waarbij het effect van astaxanthine op de huid met proefpersonen is getest. Wetenschappers hebben onlangs de resultaten van elf van dit soort studies doorgelicht en komen tot de conclusie dat drie tot zes milligram per dag in een periode van twee tot zestien weken het vochtgehalte van de huid vermeerdert, de huidtextuur verbetert en rimpels vermindert. Een vergelijkbare recente analyse van negen studies heeft als uitkomst dat astaxanthine, in een dosering van vier tot twaalf milligram per dag voor een periode van vier tot zestien weken, cosmetische effecten heeft, zoals een verbeterde hydratie en een verbeterde elasticiteit van de huid.
De wetenschappers van de genoemde onderzoeken wijzen erop dat astaxanthine een vetoplosbare voedingsstof is. Het wordt daarom het beste door het lichaam opgenomen als je het bij een maaltijd inneemt die wat vet bevat. Een veilige en gebruikelijke dosis is twee tot zes milligram per dag.
*Antioxidant: stof die in staat is vrije radicalen te neutraliseren en daarmee het lichaam te beschermen tegen schade ten gevolge hiervan. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C en E en ubiquinol.
*Placebo: wordt vaak gebruikt in wetenschappelijk onderzoek en bestaat vaak uit een pil, capsule of drankje zonder werkzame stof(fen) erin.
*Vrije radicalen: moleculen die in het lichaam ontstaan als bijproduct van de verbranding van voedingsstoffen voor de energieproductie. Ze kunnen worden geneutraliseerd door antioxidanten.