Terug naar overzicht

Co-enzym Q10 verdrijft vermoeidheid

01-08-2023

Goed nieuws voor iedereen die worstelt met vermoeidheid: verschillende studies laten zien dat een supplement met co-enzym Q10 (of ubiquinol) in staat is het energieniveau te verhogen en hardnekkige moeheid te verdrijven.

Als ze ergens weten wat stress en uitputting door hard werken is, dan is het in Japan. Werkdagen van twaalf uur en werkweken van zes à zeven dagen zijn er heel gewoon. Bovendien heerst er een competitieve arbeidscultuur waarbij perfectionisme de boventoon voert en fouten niet makkelijk worden vergeven. Het is zelfs zo erg dat er in Japan jaarlijks tientallen werknemers overlijden aan een fenomeen dat karōshi, letterlijk ‘dood door overwerken’, wordt genoemd.

Natuurlijk, stress en uitputting kun je het beste voorkomen door goed te slapen, minder hard en lang te werken en beter te ontspannen. Maar wat als dat door de omstandigheden niet haalbaar is? Het is niet verwonderlijk dat uitgerekend in Japan onderzoek wordt gedaan naar een gezonde short cut naar meer energie en minder vermoeidheid: een voedingssupplement met co-enzym Q10 (CoQ10).

In een recente studie schrijven Japanse wetenschappers dat er een gevoel van vermoeidheid ontstaat als cellen en weefsels beschadigd raken door vrije radicalen* die vrijkomen bij excessieve activiteit. We gaan ons pas weer fit en energiek voelen als deze schade adequaat is hersteld. Houdt de schade aan zonder dat er sprake is van volledig herstel, dan kan er volgens de Japanners een chronisch ontstekingsproces op gang komen met een gevoel van vermoeidheid als gevolg. De wetenschappers stellen dat deze vicieuze cirkel wellicht kan worden doorbroken met CoQ10, een vitamine-achtige stof die zowel vrije radicalen bestrijdt (en dus een antioxidant* is) als ontstekingsprocessen tegengaat en de energieproductie stimuleert.

CoQ10 is onmisbaar voor de mitochondriën, de organellen die al onze cellen van energie voorzien. We krijgen CoQ10 via voeding binnen - vlees en vis zijn rijke bronnen - en we maken het ook zelf in ons lichaam aan, hoewel die capaciteit terugloopt als we ouder worden. Er zijn twee varianten van CoQ10: ubiquinon en het veel actievere ubiquinol. Benieuwd naar het verschil? Lees het hier

De onderzoekers stellen op basis van alweer Japans onderzoek dat gezonde ouderen aanzienlijk meer ubiquinol in hun bloed hebben dan bedlegerige ouderen en dat een hoge bloedspiegel het risico op dementie ongeveer halveert. De gedachte dat CoQ10 in de vorm van ubiquinol tegen vermoeidheid kan helpen, komt niet uit de lucht vallen. De Japanse onderzoekers verwijzen naar een eerdere studie uit eigen koker met patiënten met het chronischevermoeidheidssyndroom: een ernstige vermoeidheid die langer dan zes maanden aanhoudt en die niet op normale rust reageert. De patiënten gingen zich beter voelen toen ze acht weken lang dagelijks 150 milligram ubiquinol hadden geslikt. Dit mooie resultaat sluit aan bij een reeks andere studies.

Taiwanese wetenschappers analyseerden onlangs de resultaten van dertien verschillende onderzoeken met in totaal ruim elfhonderd deelnemers en concluderen dat een CoQ10-supplement een veilig en effectief middel tegen vermoeidheid is. Het meeste onderzoek naar CoQ10 en vermoeidheid is echter verricht bij patiënten die ongezond moe zijn, vaak omdat ze een ziekte onder de leden hebben.

Hoe zit het met de alledaagse vermoeidheid waar gezonde stervelingen regelmatig mee moeten zien om te gaan? Voor hun nieuwe experiment hebben de Japanse wetenschappers proefpersonen verzameld die meer gelijkenissen vertonen met de gemiddelde Japanner (en Nederlander): gezonde mannen en vrouwen van 20 tot 64 jaar oud die weliswaar prima functioneren maar regelmatig kampen met milde vermoeidheid. Wie herkent zich hier niet in? De proefpersonen kregen de opdracht om twaalf weken lang elke ochtend bij het ontbijt capsules met 100 of 150 milligram ubiquinol of een onwerkzame stof (placebo) te slikken. Vooraf, tijdens en na afloop werden de proefpersonen aan een uitgebreide reeks testen onderworpen om hun mate van vermoeidheid, stemming en geestelijke scherpte zo exact mogelijk te bepalen. Als objectieve maat van vermoeidheid werd met geavanceerde apparatuur de functie van het autonome zenuwstelsel (dat autonome functies zoals hartslag, spijsvertering en bloeddruk reguleert) gemeten. Met bloedtesten werd de mate van oxidatieve stress* bepaald. CoQ10 bleek op al deze factoren een gunstige impact te hebben. Daarbij had 150 milligram ubiquinol een iets ruimer effect dan 100 milligram. De onderzoekers noteren vooral een vermindering van vermoeidheid en slaperigheid na geestelijke inspanning, een verbetering van levenskwaliteit, een betere gemotiveerdheid bij het uitvoeren van cognitieve taken en een ontspannende werking. Dat klinkt als het effect van een geslaagde vakantie!

*Antioxidant: stof die in staat is vrije radicalen te neutraliseren en daarmee het lichaam beschermen tegen schade ten gevolge hiervan. Voorbeelden van antioxidanten zijn vitamine C en E en ubiquinol.
*Placebo: wordt vaak gebruikt in wetenschappelijk onderzoek en bestaat vaak uit een pil, capsule of drankje zonder werkzame stof(fen) erin.
*Oxidatieve stress: toestand waarbij er te veel vrije radicalen worden gevormd ten opzichte van de hoeveelheid aanwezige antioxidanten.
*Vrije radicalen: moleculen die in het lichaam ontstaan als bijproduct van de verbranding van voedingsstoffen voor de energieproductie. Ze kunnen worden geneutraliseerd door antioxidanten.

Terug naar overzicht